تفسیر بسم الله الرحمن الرحیم
در میان اقوام و ملل مختلف ، رسم است که کارهای مهم و با ارزش را به نام بزرگی از بزرگان خویش که مورد احترام و علاقه ی آنهاست ، شروع می کنند تا آن کار میمون و مبارک گردد و به انجام رسد البته آنان بر اساس اعتقادات صحیح یا فاسد خویش عمل می کنند . گاهی نام بت ها و طاغوت ها و گاهی با نام خدا و به دست اولیای خدا ، کار را شروع می کنند .
بسم الله الرحمن الرحیم : سرآغاز کتاب الهی است . « بسم الله » نه تنها در ابتدای قرآن ، بلکه در آغاز تمام کتاب های آسمانی بوده است . در سر لوحه ی کار و عمل همه ی انبیاء (بسم الله ) قرار داشت .
بر زبان آوردن (بسم الله ) در شروع هر کاری سفارش شده است ؛ در خوردن و خوابیدن و نوشتن ، سوار شدن بر مرکب و مسافرت و بسیاری کارهای دیگر ، حتی اگر حیوانی بدون نام خدا ذبح شود مصرف گوشت آن حرام است و این رمز آن است که خوراک انسان های هدف دار و موحد نیز باید جهت الهی داشته باشد .
سوال : آیا (بسم الله الرحمن الرحیم ) آیه ای مستقل است ؟
پاسخ : به اعتقاد اهل بیت رسول الله (صلی الله علیه و آله) آیه (بسم الله … ) آیه ای مستقل و جزء قرآن است . فخر رازی شانزده دلیل در تفسیر خویش آورده که (بسم الله) جزء سوره است . امامان معصوم اصرار داشتند که در نماز بسم الله را بلند بگویند . . امام باقر (ع) در مورد کسانی که بسم الله را در نماز نمی خواندند و یا جزء سوره نمی شمرند می فرمود : (سرقوا اکرم آیه ) بهترین آیه را به سرقت بردند .
سیمای « بسم الله »
1 _ «بسم الله » نشانگر رنگ و صبغه ی الهی و بیانگر جهت توحیدی ماست .
2 ـ «بسم الله » رمز توحید است .
3 ـ «بسم الله » رمز بقاء و دوام است زیرا هر چه رنگ خدایی نداشته باشد فانی است.
4 ـ «بسم الله » گام اول در مسیر بندگی و عبودیت است .
پیام ها :
1 ـ «بسم الله … » در آغاز کتاب ، یعنی هدایت تنها با استعانت از او محقق می شود .
2 ـ رحمت الهی همچون ذات او ابدی و همیشگی است . (الله الرحمن الرحیم)
3 ـ شاید آوردن کلمه «رحمن و رحیم »در آغاز کتاب نشانه این باشد که قرآن جلوه ای از رحمت الهی است همانگونه که اصل آفرینش و بعثت جلوه لطف و رحمت اوست .
منبع : تفسیر نور